Wat is glycogeen en hoe werkt het?
Wat is glycogeen en hoe werkt het?
Koolhydraten die we uit onze voeding halen worden omgezet in glycogeen. Deze voorraad glycogeen wordt opgeslagen in je spieren en lever. Bij lichamelijke activiteit wordt er door de spieren aanspraak gemaakt op je glycogeenreserves. Na langdurige activiteit raakt deze glycogeenreserve op, waarna het gebruik gaat maken van andere energiebronnen zoals aminozuren en vetten in je lichaam.
Wat is glycogeen?
Wetenschappelijk gezegd is glycogeen een vorm van suiker (glucose) en wordt het polysacharide molecuul genoemd. Dit houdt in dat het maar een paar verbindingen heeft. Dankzij het lage aantal verbindingen kan het snel de bloedbaan binnen treden. Dit houdt in dat het snel door het lichaam wordt opgenomen. Tezamen met vocht kan glycogeen worden omgezet in energie voor de spieren.
Bij het eten van koolhydraten zal het lichaam dit omzetten in glycogeen en dit opslaan voor het geval je het nodig kan hebben.
Glycogeenvoorraad
Glycogeen kan beperkt worden opgeslagen in de spieren, maar de voorraad die het lichaam kan opslaan kan per persoon verschillend zijn. Bij een ongetraind lichaam kan een man of vrouw tussen de 300 / 400 gram glycogeen opslaan. Omgerekend komt dit neer op 1,5 gram glycogeen per 100 gram spierweefsel. Ben je een getraind persoon? Dan kan jij drie keer zoveel glycogeen opslaan.
Glycogeenvoorraad na je training
Na het sporten zal een deel van je glycogeenreserves afgenomen zijn. Je lichaam zal dan de koolhydraten uit je voeding gebruiken om binnen 24 uur weer op hetzelfde niveau te komen als voor je training. Wanneer dat bereikt is zal je glycogeenreserve geleidelijk na een paar dagen boven de normale hoeveelheid gaan zitten. Er moet dus dagelijks koolhydraten geconsumeerd worden om goed te kunnen presteren in je sport. Uit onderzoek is gebleken dat je glycogeenreserves binnen 2 uur na je training het snelst worden aangevuld. [1]
Hoe werkt glycogeen?
Het lichaam maakt gebruik van drie soorten energiesystemen:
- 1. ATP-CF energiesysteem (Adenosine Tri Fosfaat)
- 2. Melkzuursysteem
- 3. Zuurstofsysteem
Bij het ATP-CF systeem heb je vrijwel altijd te maken met krachtsporten, omdat de energie van de spieren uit het creatinefosfaat ATP haalt. Mocht je hier meer over willen weten, dan kun je onze blog lezen over trage en snelle spiervezels.
Indien de energievoorraad opraakt, gaat het lichaam over op het melkzuursysteem. Melkzuur heeft een nauw verband met het zuurstofsysteem. Echter komt er te weinig zuurstof binnen tijdens deze sporten om de zuurstofbalans in orde te maken. Er gaat meer zuurstof verloren, dan dat er binnenkomt. Hierdoor gaat het lichaam over op het halen van energie uit melkzuur. Bij de verbranding komt geen zuurstof kijken. Als je gebruik maakt van het zuurstofsysteem (duursporten), dan blijf je lang in een steady-state hangen. Dit houdt in dat er evenveel zuurstof het lichaam verlaat als dat er binnenkomt. Dit komt, omdat het lichaam alles wil verbranden met zuurstof, maar dit compenseren moet indien er een zuurstoftekort is door hogere spieractiviteit.
Maar wat voor rol heeft glycogeen in deze energiesystemen? Bij het melkzuursysteem en het zuurstofsysteem heeft het een belangrijke rol, omdat glycogeen omgezet wordt tot ATP (ATP-CF systeem & melkzuursysteem).
Tot slot
Zoals aangegeven, is glycogeen brandstof voor je spieren. Deze brandstof is nodig om je spieren goed te laten functioneren. Tijdens het sporten spreken je spieren verschillende bronnen aan om aan energie te komen. Hierin wordt glycogeen als eerste aangesproken. Het zuurstofsysteem komt pas later op gang. Op het moment dat de spieren energie nodig hebben, wordt er gebruik gemaakt van het glycogeen, vet en soms zelfs je eigen spiereiwit.
Bronvermelding
[1] Department of Biochemistry, School of Medicine, East Carolina University, Greenville, North Carolina.
“Regulation of glycogen resynthesis following exercise. Dietary considerations.” April 2011.
