Kruiden en specerijen voor een gezond lichaam
Welke kruiden en specerijen zijn gezond?
Kruiden en specerijen hebben al een lange tijd bewezen dat ze onze gezondheid en welzijn kunnen verbeteren. Ze kunnen je bijvoorbeeld helpen bij het herstellen van een verkoudheid of van keelpijn. Er zijn kruiden en specerijen die je bloedsuikerspiegel kunnen verlagen en daardoor ook beschermen tegen hart- en vaatziekten. Er zijn nog meer gezondheidsvoordelen die kruiden en specerijen met zich meebrengen. In dit artikel zullen we ons beperken tot kruiden en specerijen die te vinden zijn in toko’s en Nederlandse supermarkten.
Verschil kruiden en specerijen
Specerijen en kruiden zijn beide plantaardig. Er is geen duidelijk verschil tussen deze twee. Kruiden zijn afkomstig van kleine groene planten, zoals bladeren of stengels van planten uit gematigde klimaten. Specerijen zijn smaakmakers die voornamelijk voorkomen in tropische klimaten. Dit zijn bijvoorbeeld bloemknoppen, meeldraden, zaadjes, vruchten, bast of wortelstokken afkomstig van planten.
Soorten kruiden
Naast de voorbeelden die hierboven beschreven zijn, zijn er ook nog andere soorten kruiden.
In de meeste winkels kun je verse kruiden vinden in een bakje, potje of gewoon los. Deze zijn maar beperkt houdbaar in tegenstelling tot gedroogde kruiden en specerijen. Deze gedroogde producten kun je vaak in zakjes of potjes vinden en zijn lang houdbaar.
Kruiden hoog in antioxidanten
Antioxidanten is een verzamelnaam voor belangrijke stoffen die je uit je voeding kan halen. De belangrijkste zijn de vitamines C en E en de mineralen zink, chroom en seleen. Daarnaast vallen bioactieve stoffen ook onder de antioxidanten. Dit zijn stoffen die je lichaam niet nodig heeft, maar wel een positieve invloed kunnen uitoefenen op je gezondheid en welzijn. Voorbeelden hiervan zijn cafeïne, co-enzym Q, creatine, prebiotica en choline.
Kruiden die hoog zijn in antioxidanten werken goed tegen vrije radicalen. Dit zijn agressieve stoffen die schade kunnen geven aan je cellen en weefsels. Antioxidanten kunnen je helpen tegen deze beschadigingen en op lange termijn ziektes en kwalen voorkomen. Vrije radicalen kunnen bijvoorbeeld de celdeling ontregelen, waardoor kanker kan ontstaan.
Kruiden die hoog zijn in antioxidanten zijn bijvoorbeeld:
- Verse salie
- Verse tijm
- Verse rozemarijn
- Verse bieslook
Naast deze kruiden zijn er ook andere kruiden die gezondheidsvoordelen met zich mee brengen.
Deze gaan we hieronder verder bespreken.
Andere gezonde kruiden
Basillicum is een kruidsoort dat heel gezond voor je is. Het werkt ontstekingsremmend door de hoge hoeveelheid eugenol. Daarnaast bevat het ook antioxidanten en het heeft ook nog eens een ontgiftende werking op je lever. Uit onderzoek is gebleken dat het ook helpt bij preventie van prostaatkanker. [1]
Peterselie heeft een relatief hoge hoeveelheid vitamine A, C en K.
Peterselie werkt vochtafdrijvend, dus een teveel aan water in je lichaam wordt hierdoor afgevoerd.
Daarnaast helpt peterselie je spijsvertering en je immuunsysteem.
Koriander is hoog in ijzer, vezels en helpt om zware metalen uit je lichaam te krijgen. Het helpt je spijsvertering en versterkt de maag.
Mint is rijk aan vitamine A. Het heeft een positieve invloed op je vertering, keel- en longklachten, hoofdpijn en misselijkheid. Uit onderzoek [2] is naar voren gekomen dat de olie die te vinden is in munt helpt bij:
- Verbeterde sportprestaties
- Bloeddruk verlagen
- Een normale ademhalingsfrequentie
Gemberwortel bevat veel genezende voedingsstoffen. De vitamines B1, B2, B6 en vitamine C kun je terugvinden in gember. Het bevat ook de mineralen kalium, natrium, calcium, fosfor, magnesium zink, koper en ijzer. Daarnaast bevat het een aantal bouwstoffen. Deze bouwstoffen zijn bijvoorbeeld gingerol, shogaol, zingiberene. Deze stoffen hebben antioxidante eigenschappen. Al met al heeft gemberwortel een indrukwekkend arsenaal aan micronutriënten.
Deze micronutriënten werken samen en hebben de volgende voordelen:
- Ontstekingsremmend [3]
- Pijnverlichtend [4]
- Eetlust-stimulerend
- Om te helpen bij vertering
- Om de bloedcirculatie te bevorderen
- Om je lichaam te ontgiften
Verse knoflook is rijk aan de vitamine B6, B1 en C. Het bevat ook behoorlijk wat mangaan, seleen, calcium, koper, kalium, fosfor en ijzer. Verse knoflook bevat een component genaamd allicine, dat een aantal gezondheidsvoordelen met zich meebrengt. Verse knoflook:
- Werkt bloeddrukverlagend [5]
- Is een natuurlijke antibioticum
- Is goed tegen verkoudheid [6]
- Verlaagt slechte cholesterol
- Verbetert sportprestaties [7]
Gedroogde kruiden
In Nederland vinden we vaak alleen de gedroogde vorm van specerijen.
Daarom associëren mensen gedroogde kruiden met een specerij.
Om niet te diep in te gaan op de verschillen tussen kruiden en specerijen, zullen we specerijen onder hetzelfde kopje als gedroogde kruiden zetten in dit artikel.
Kaneel heeft een stof genaamd cinnamaldehyde dat voor gezondheidsvoordelen zorgt.
Daarnaast bevat het antioxidanten, zoals polyphenols.
De gezondheidsvoordelen van kaneel zijn:
- Het werkt ontstekingsremmend
- Het werkt cholesterolverlagend [8]
- Het verlaagt je bloedsuikerspiegel [8]
- Het verhoogt de insulinegevoeligheid van je cellen
Kurkuma, ook wel bekend als geelwortel, is verwant aan de gemberwortel.
Het zal je dus niet verbazen dat kurkuma ook veel gezondheidsvoordelen met zich mee brengt.
Kurkuma bevat bijvoorbeeld een antioxidant dat kurkumine heet.
De belangrijkste gezondheidsvoordelen zijn:
- Het werkt ontstekingsremmend
- Het verbetert je hersenfunctie
- Vermindert kans op hart en vaatziekten [9]
- Het zuivert je bloed
- Positieve invloed op je lever, darmen en je milt
Zwarte peper wordt al een lange tijd als traditioneel medicijn gebruikt. Tegenwoordig zijn er meer onderzoeken gedaan waaruit blijkt dat zwarte peper:
- Afbraak van vet stimuleert
- Een antioxidant is
- Een natuurlijke antibioticum is
- Het je slechte (LDL) cholesterol verlaagt
Cayennepeper bevat een stof genaamd capsaïcine dat gezondheidsvoordelen heeft:
Aan je gerechten wat cayennepeper toevoegen is slim want cayennepeper:
- Helpt bij vertering
- Verlicht gewrichtspijn
- Onderdrukt je hongergevoel [10]
- Helpt bij gewicht verliezen
- Bevordert gezondheid van je hart
Conclusie
Een gezond lichaam kan ervoor zorgen dat je sportprestaties verbeteren. Kruiden hebben vele gezondheidsvoordelen welke bijdragen aan een gezond lichaam, zoals je hierboven hebt kunnen lezen. Het is daarom handig om wat kruiden en specerijen toe te voegen aan je maaltijden.
Teveel consumeren is niet handig. Het zijn uiteindelijk (delen van) planten en die kunnen gifstoffen bevatten zoals coumarine, methyleugenol, estragol en aflatoxine. Deze stoffen kunnen je ziek maken bij overconsumptie, maar dit zal niet snel gebeuren. Variëren met kruiden en specerijen is dus bijna altijd gezond zolang je het niet te gek maakt. Zorg ervoor dat je je verse kruiden snel gebruikt, want ze verliezen hun voedingswaarde in je koelkast of daarbuiten. Of je kiest voor verse of gedroogde maakt niet zoveel uit wat betreft de voedingsstoffen. De voedingsstoffen blijven tijdens het droogproces zo goed als bewaard. De smaak kan wel wat sterker zijn bij gedroogde kruiden.
Kruiden en specerijen horen deel uit te maken van een gezond en gebalanceerd dieet. Veel van iets eten is nooit goed, dus ook niet bij zoiets gezonds als kruiden en specerijen. Wat is jouw favoriete kruid of specerij? Laat het ons weten in een reactie!
Bronvermelding
[1] Research and Development, Father Muller Medical College, Ocimum sanctum L (Holy Basil or Tulsi) and its phytochemicals in the prevention and treatment of cancer. (2013)
[2] Department of Physical Education and Sports Sciences, University of Mohaghegh Ardabil
The effects of peppermint on exercise performance.(2013)
[3] Department of Family Medicine, University of Michigan Medical School
Phase II study of the effects of ginger root extract on eicosanoids in colon mucosa in people at normal risk for colorectal cancer. (2011)
[4] Department of Kinesiology, Georgia College and State University, Ginger (Zingiber officinale) reduces muscle pain caused by eccentric exercise.(2010)
[5] Discipline of General Practice, School of Population Health and Clinical Practice, The University of Adelaide, Aged garlic extract lowers blood pressure in patients with treated but uncontrolled hypertension: a randomised controlled trial. (2010)
[6] Garlic Centre, Battle, East Sussex, United Kingdom, Preventing the common cold with a garlic supplement: a double-blind, placebo-controlled survey. (2001)
[7] Appalachian State University, Department of Health, Leisure, and Exercise Science, Effects of garlic consumption on physiological variables and performance during exercise in hypoxia. (2013)
[8] College of Pharmacy, Western University of Health Sciences, Cinnamon use in type 2 diabetes: an updated systematic review and meta-analysis. [2013]
[9] Department of Thoracic and Cardiovascular Surgery, Affiliated Drum Tower Hospital of Nanjing University Medical School, Curcumin as a potential protective compound against cardiac diseases.(2007)
[10] Physical Activity Sciences Laboratory, PEPS, Laval University
Effects of red pepper on appetite and energy intake.(1999)
[11] Department of Human Biology, Maastricht University, Effect of capsaicin on substrate oxidation and weight maintenance after modest body-weight loss in human subjects.(2003)