Gezond leven of afvallen, wat is beter?

Als je begint met afvallen, kan het in het begin snel gaan. Waar je wel even rekening mee moet houden is dat je in het begin vooral vocht verliest. Van de eerste kilo’s die je verliest is (helaas) een relatief groot deel vocht en de rest is vet. Bij de één gaan die eerste kilo’s heel snel, maar het kan ook zo zijn dat je het in het begin niet echt merkt dat je afvalt (geen merkbare verschillen als je de weegschaal opstapt). Laat je dan niet demotiveren, want zolang je minder eet dan dat je verbrandt, komt dit echt wel goed! In een later stadium van het afvallen kan het wel steeds lastiger beginnen te worden om de kilo’s te verliezen, maar je kunt je wel een stuk gezonder voelen! Wat is er eigenlijk belangrijker, afvallen of gezondheid?
Om gezonder te zijn, hoef je alleen niet persé af te vallen. Tuurlijk, het is leuk om na twee weken op de weegschaal te stappen en te zien dat je al een paar kilo’s lichter bent, maar dit hoeft niet te betekenen dat je gezonder leeft of gezond leeft, wat eigenlijk het belangrijkst is! Gezond afvallen is eigenlijk de ‘key’. Afvallen kan namelijk ook op een ongezonde manier (zoals een langdurige crash dieet, of snel afvallen zonder te letten op hoe gezond je eet), waardoor je niet voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Dat is natuurlijk niet gezond! Gezond leven en gezond zijn staat dus niet gelijk aan afvallen. Voor mensen die overgewicht hebben, is het natuurlijk wel essentieel om af te vallen om gezonder te zijn en gaan leven.

Hoe herken je het ‘gezonde leven’?

Wanneer je jouw levensstijl verandert en gezond leven gaat, zal je vaak merken dat je ook zult afvallen. Maar ook als je hierdoor niet afvalt, kun je je wel gezonder voelen. Er zijn genoeg andere veranderingen waaraan je kan merken dat je gezonder bezig bent:

• Meer energie
• Meer kracht
• Verbeterde uithoudingsvermogen
• Een verminderde hongergevoel
• Je gaat je beter voelen

Door gezonder leven krijg je energie

In het begin zal gezond leven misschien lastig zijn, net als meer bewegen. Echter geldt wel dat hoe actiever je bent, hoe meer energie je zult hebben. Bij testen op dieren is het gebleken dat een actiever leven zorgden voor meer neurotransmitters in onze hersenen (zorgen voor stimulerende en remmende effecten) die energie en stemming stimuleren. Uit onderzoek blijkt ook dat mensen die last van vermoeidheid hebben, verminderde klachten en meer energie ervaren wanneer zij een gezondere levensstijl volgen. [1] Voel jij je vermoeid? Dan zou meer beweging je kunnen helpen. Er kan natuurlijk een hele andere oorzaak achter je vermoeidheid zitten, maar voldoende beweging kan nooit kwaad!

Gezond leven zorgt voor meer kracht

Meer energie zal zich vaak omzetten in meer kracht, omdat je langer door zult kunnen gaan met een training en vaak net die extra boost hebt. Wat eigenlijk ook logisch is, maar nog niet altijd begrepen wordt, is dat als je vaker traint je sterker wordt. Vooral als je aan krachttraining doet zal dit resulteren in meer spieren. Spieren dragen natuurlijk ook bij aan je gewicht, waardoor je zwaarder zult worden wanneer je meer krachttraining gaat doen.
Focus dus niet alleen op de getallen die de weegschaal laat zien, maar vooral op hoe je je voelt. Als je vet kwijtgeraakt bent en daarnaast aangekomen bent in spiermassa (dit is vooral als je net begint met trainen mogelijk), zal je misschien niet veel verschil merken op de weegschaal, maar je bent wel gezonder gaan leven. Zodra je je fitter begint te worden, zul je dit ook merken. Een handige manier om erachter te komen of je ook gezonder bezig bent, is om je body fat percentage (oftewel je vetpercentage) te meten. Als deze gedaald is over een periode, weet je dat je het goed hebt gedaan. Er zijn enkele manieren om dit te doen:

• Online ‘rekenmachines’
• Weegschalen in bijvoorbeeld sportscholen
• Huidplooimeter

Online rekenmachines

Er zijn op internet meerdere tools te vinden om je vetpercentage te meten. De één is meer volledig/duidelijk dan de ander, maar over het algemeen is dit niet de beste manier om je vetpercentage te meten. Het is wel een goede indicatie die gebruikt maakt van meerdere factoren zoals je gewicht, lengte, geslacht en de omtrek van je nek, middel en heupen (voor vrouwen).

Weegschalen

Er zijn ‘speciale’ weegschalen die beschikbaar zijn in de sportschool of zelf kunt aanschaffen. Deze meting wordt door middel van een ‘schokje’ gedaan. Ook dit is niet volledig accuraat, omdat je in de ochtend een andere uitslag zal zien dan in de avond (door bijvoorbeeld meer vocht in de avond). Dit is uiteindelijk niet altijd een meetinstrument om gezond leven te meten.

Huidplooimeter

Een betere methode is de huidplooimeter. Dit is een redelijk goedkoop aan te schaffen (te goedkope zullen echter niet echt veel kwaliteit bieden) product waarmee je doormiddel van
het ‘knijpen’ in de huid met de huidplooimeter (de dikte van je huidplooi) je vetpercentage kunt meten. Het kan een tijdje duren voordat je dit onder de knie krijgt, maar het is een vrij accurate manier om je vetpercentage te meten.

Meer uithoudingsvermogen

Gezond leven, ben je al begonnen? Des te gezonder en actiever je bent, des te meer je dit zult merken aan je uithoudingsvermogen. Je lichaam raakt gewend aan een actievere levensstijl en dit zal steeds meer gaan blijken in je uithoudingsvermogen. Je zal met minder moeite dezelfde set kunnen voltooien en je kan het wat langer volhouden met hardlopen.
Dit is natuurlijk een mooi voordeel, vooral voor mensen die een sport (willen) beoefenen, zoals voetbal, wielrennen, hardlopen of zwemmen.

Een verminderde hongergevoel door gezond leven

Als je op een gezonde manier leeft en eet (dit is niet zo weinig mogelijk!) en de goede voedingsstoffen binnenkrijgt, zul je niet zo snel een hongergevoel krijgen. Bij het ongezond eten, zoals bijvoorbeeld veel suiker, zal je lichaam hier ook meer naar vragen, waardoor je je nooit echt ‘vol’ zult voelen. Gevarieerd eten is veel gezonder en hierdoor ga je ook gezond leven.

Door gezond leven voel je je beter

Er is onderzoek gedaan naar hoe blij oudere mensen zich voelen. Wat blijkt is dat ouderen die vaker sporten, zich beter voelden en blijer waren [2]. Dit was al goed te merken na een twee maanden durende fitness routine. Een actievere levensstijl draagt dus bij aan de blijheid. In de andere groep die niet aan de fitness routine mee deed, was niet echt een verschil te merken tussen het begin van het onderzoek en het einde.
Een gezondere en actievere levensstijl geeft ook een beter gevoel omdat je je goed gaat voelen als je een workout hebt voltooid of als je merkt dat het steeds beter gaat met het gezonder eten. Dat pusht je om door te gaan!

Redenen waarom je niet afvalt

Het kan natuurlijk zo zijn dat je het idee hebt dat je al gezond leeft en actief bent, maar dat je doel nog steeds afvallen is, alleen dat niet echt lukt. Mensen komen dan te zitten in wat ze denken dat een ‘weight loss plateau’ is. Dat houdt in: je lichaamsgewicht blijft hetzelfde, terwijl je het gevoel hebt dat je zeer hard bezig bent om je doel te bereiken (meestal afvallen).
Het is sowieso belangrijk om te beseffen dat weight loss, oftewel gewicht verliezen, niet gelijk staat aan vet kwijtraken. Daarom is het gezond eten zo belangrijk: hoe meer spiermassa je behoudt terwijl je aan het afvallen bent, hoe beter. Het eten van onder andere genoeg eiwitten draagt hieraan bij.
Verder is het vaak zo dat het moeilijker wordt om gewicht te verliezen als je al een tijdje bezig bent. Soms werkt het om in één keer naar je ideale gewicht toe te gaan. Daar kunnen periodes in zitten waar het wat lastiger gaat. Soms is het veranderen van je eetpatroon of je levensstijl (activiteiten) flink wennen voor je lichaam. Dan moet je het lichaam de tijd geven om te wennen.

Nog steeds benieuwd waarom je niet afvalt? Dit kunnen een aantal oorzaken zijn waarom het niet lukt:

• Je telt je calorieën niet (op de juiste manier)
• Te veel (onbewuste) cheat meals/days/snack
• Veel alcoholconsumptie
• Je doet niet aan fitness/krachttraining
• Je traint niet op de juiste manier
• Je wilt te snel afvallen

Calorieën tellen

Dit is iets wat velen niet doen, maar wat ontzettend goed helpt. Er zijn hele goede apps (zoals MyFitnessPal) waarop je alles wat je eet kunt noteren (je kunt maaltijden zelf toevoegen of kiezen uit een lijst), zodat je niet alleen een handige overzicht hebt van het aantal calorieën dat je dagelijks eet, maar ook andere informatie zoals eiwitten, koolhydraten en vetten.
Het helpt ook voor zelfdiscipline: je zult je vaker aan je schema houden als je alles noteert. Daarnaast kun je in de app ook doelen stellen om naartoe te werken (dus bijvoorbeeld aankomen of afvallen), zodat je gezond leven gaat!

Cheaten

Het is soms moeilijk toe te geven, maar cheaten gebeurt af en toe ook wel eens. Dit kan onbewust zijn, omdat je het niet goed genoeg bijhoudt of je onbewust te veel eet bij een bepaalde meal.
Een cheat day kan het verschil in calorieën dat jij in een week hebt ‘bespaard’ door minder te eten, afhankelijk van hoeveel je consumeert, weer terugbrengen. Daarnaast kiezen mensen bij het ‘cheaten’ vaak ook voor ongezond eten.

Veel alcoholconsumptie

Alcohol is natuurlijk niet het beste waar je voor kunt kiezen als je een gezonde levensstijl wilt volgen. Alcohol bevat natuurlijk calorieën, en als je redelijk veel drinkt, telt dit op. Je kunt dus best veel calorieën aan alcohol consumeren terwijl je dit niet echt doorhebt.
Het beste is om alcohol sowieso zo veel mogelijk te vermijden. Veel inname van alcohol zorgt namelijk voor een toename van gewicht en kan tot obesitas (overgewicht) leiden. [3]

Je doet niet aan fitness/krachttraining

Het is verstandig om aan fitness te doen. Dit hoeft niet persé in een sportschool: het kan ook gewoon buiten.
Krachttraining is ook een erg goede manier om gewicht te verliezen. Je verbrandt veel calorieën tijdens krachttraining, meer dan veel mensen denken/weten. Daarnaast zorgt het ervoor dat je je spiermassa behoudt, waardoor je niet bang hoeft te zijn dat je veel spiermassa zal gaan verliezen tijdens het afvallen.

Je traint niet op de juiste manier

Als je aan krachttraining doet, vooral als beginner, kan het zo zijn dat je oefeningen niet op de juiste manier uitvoert. Daarnaast is het ook belangrijk om full body oefeningen te doen als je wilt afvallen, want zo weet je zeker dat je alle delen van het lichaam traint.
Op het internet staat genoeg uitleg over oefeningen/workouts. Neem de tijd om deze aandachtig door te lezen en wees niet bang om het te vragen als je niet zeker weet hoe een oefening gedaan moet worden. Krachttraining op de juiste manier is niet alleen goed voor het afvallen, maar ook voor je spieren.

Je wilt te snel afvallen = geen gezond leven

Zoals al eerder aangegeven, is te snel afvallen alleen maar slecht voor het lichaam. Snel afvallen komt bijna nooit overeen met gezond leven. Je krijgt vaak namelijk niet genoeg voedingsstoffen binnen. Hierdoor val je dus niet op een gezonde manier af.
Tevens is het zo dat als je te snel wilt afvallen (crash dieet), je lichaam na een tijdje gewend gaat raken aan die manier van eten. Als je vervolgens weer ‘normaal’ (gezond) gaat eten, is het mogelijk dat je snel weer aankomt. Door gezond af te vallen ben je er zeker van dat je afvalt op een goede manier. Hierdoor krijgt je lichaam voldoende voedingsstoffen binnen.

Zorg voor het gezond leven, de rest komt vanzelf

Hoe belangrijk gezond leven is, zal wel duidelijk zijn. Je doel kan afvallen zijn, maar dat wordt ten eerste gedaan door gezond eten en trainen. Wanneer het een tijdje lastig gaat met afvallen, en je in een zogenoemde ‘weight loss plateau’ komt te zitten, kan dit verschillende oorzaken hebben. Af en toe moet je het ook gewoon een beetje tijd geven en gezond afvallen is het belangrijkst. Snel afvallen is niet de beste manier omdat je dan kan overgaan op een crash dieet of overbelasting, wat niet slim is, omdat je zo zet je alleen meer druk op het lichaam zet, wat op de lange termijn gewoon niet verstandig is. Zolang je gezond bezig bent, komen de resultaten vanzelf.

Bronvermelding
[1] Regular Exercise Plays A Consistent And Significant Role In Reducing Fatigue, University of Georgia, November 8, 2006

[2] Effects of physical exercise programme on happiness among older people, Khazaee-Pool M1, Sadeghi R, Majlessi F, Rahimi Foroushani A, J Psychiatr Ment Health Nurs. 2015 Feb;22(1):47-57. doi: 10.1111/jpm.12168. Epub 2014 Dec 9

[3] Alcohol, body weight, and weight gain in middle-aged men, S Goya Wannamethee and A Gerald Shaper

Deel op Facebook

Tweet

Volg ons